Bitwa pod Mokrą to jedno z pierwszych starć zbrojnych Wojska Polskiego podczas Drugiej Wojny Światowej, które miało miejsce dnia 1 września 1939 roku w pobliżu wsi Mokra, 5 km na północ od miasta Kłobuck, 23 km na północny zachód od Częstochowy.
Stoczyła ją Wołyńska Brygada Kawalerii dowodzona przez płk. dypl. Juliana Filipowicza.
W skład jednostki wchodziły:
– 12 pułk ułanów podolskich (d-ca: płk. A. Kuczek),
– 21 pułk ułanów nadwiślańskich (d-ca: ppłk. Kazimierz Suski de Rostwo),
– 19 pułk ułanów wołyńskich (d-ca: ppłk. dypl Józef Pętkowski),
– 2 pułk strzelców konnych (d- ca: ppłk Józef Mularczyk),
– 2 dywizjon artylerii konnej (d-ca: ppłk. Jan Kamiński).
Wołyńska Brygada Kawalerii osłaniała lewe skrzydło Armii ”Łódź” (d-ca: gen. dyw. Juliusz Rómmel) w rejonie Miedźno – Mokra. Na stanowiska obronne brygady wyszło uderzenie niemieckiej dywizji 4 pancernej, która liczyła 341 czołgów i ok. 90 samochodów pancernych.
Około godziny 8.00
patrole i oddziały rozpoznawcze dywizji pancernej zaatakowały z marszu stanowiska pułku 21 ułanów, ale zostały odrzucone, tracąc cztery czołgi. Kolejne natarcie nastąpiło o 10.00 nie odniosło również powodzenia – tym razem Niemcy stracili dwanaście czołgów.
Nieprzyjaciel zorientował się, że las na północnym skrzydle obrony 21 pułku ułanów nie był obsadzony i tu skoncentrował dodatkowe siły, próbując obejść pozycje polskie z boku i z tyłu. Ogień artylerii 2 dywizjonu częściowo zdezorganizował niemieckie natarcie, ale nie był w stanie go powstrzymać. Kontratak polskich oddziałów spowodował duże zamieszanie i niemieckie czołgi wycofały się.
Około godz. 12.15
czołgi 4 dywizjonu pancernego ponownie ruszyły do ataku na pozycje 21 pułku ułanów.
W przesmyk między lasami pod Mokrą III na pozycje pułku wdarło się ok. 100 czołgów. Główne uderzenie zostało skierowane na stanowiska obronne 4 szwadronu por. Karola Kantora. Niemieckie wozy przedarły się przez pozycje szwadronu i wyszły na polanę. To spowodowało, że 21 pułk ułanów wycofał się pozostawiając w terenie osamotnione punkty oporu. Ciężar obrony przejął 12 pułk ułanów i 2 dywizjon artylerii konnej. W ogniu armat ppanc. i 2 dak. niemieckie natarcie załamało się.
Czwarte niemieckie uderzenie
na stanowiska Wołyńskiej BK nastąpiło ok. godz. 15.00 – 15.30. Wspierał je ogień lotnictwa i artylerii. Na kierunku Rębielic Królewskich, czołgi niemieckie podeszły do lasu zagrażając tym samym poprzez dwustronne oskrzydlenie i ewentualne zagrożenie szwadronom 21 pułku łanów., które walczyły na zachodnim skraju lasu Mokra. Mimo silnego ognia artylerii oraz czołgów szwadrony spokojnie i w sposób uporządkowany wykonały odskok i zajęły skraj lasu na wschód od Mokra I. W ogniu tych jednostek polskich niemieckie natarcie załamało się.
Około godz. 18.00
poszczególne oddziały Wołyńskiej Brygady Kawalerii rozpoczęły odwrót z zajmowanych dotąd pozycji. Natomiast wieczorem dnia 2 września dowódca brygady płk. Filipowicz otrzymał rozkaz przejścia do odwodu GO „Piotrków”, w rejon Głupice – Drużbice.
Bitwa pod Mokrą zakończyła się dużym sukcesem Wołyńskiej BK, która przez cały dzień zatrzymywała marsz kilkakrotnie silniejszej dywizji pancernej i zadała jej poważne straty w ludziach i w sprzęcie, wynoszące ok. 150 wozów bojowych i ok. 40 – 50 czołgów. Dużą część z nich później naprawiono. Brygada również poniosła ciężkie straty: ok. 500 zabitych i rannych żołnierzy, 6 dział, kilka tankietek i samochodów pancernych oraz 500 koni.
/ze strony internetowej: www.powiatklobucki.pl /
Powrót na stronę główną: https://19pulkulanow.opole.pl/